Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi został utworzony w roku 1994. Obejmuje powierzchnię 7 368,22 ha na terenach gmin: Łomża, Piątnica, Wizna w powiecie Łomża województwa podlaskiego. Powierzchnia otuliny wynosi 12 228,58 ha. Położony jest na styku dwóch Krain: Mazowiecko-Podlaskiej i Mazursko-Podlaskiej. Przepływająca przez Park rzeka Narew oddziela Wysoczyznę Kolneńską od Wysoczyzny Wysokomazowieckiej.
Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi w Drozdowie położony jest w województwie podlaskim, w odległości ok. 70 km na zachód od Białegostoku, a jego zachodnia granica styka się z miastem Łomża.
Park został utworzony rozporządzeniem Wojewody Łomżyńskiego w grudniu 1994 roku. Ideą jego utworzenia było zachowanie, prawie w nienaruszonym stanie, doliny rzeki Narew z wartościowymi zbiorowiskami roślinności wodnej, szuwarowej, torfowiskowej, łąkowej i niewielkimi fragmentami lasów łęgowych oraz ochrony, unikalnej, wyjątkowo ciekawie ukształtowanej rzeźby tego terenu powstałego w wyniku przebicia się rzeki Narew przez wysoczyznę Kolneńską i Wysokomazowiecką. W tym miejscu Narew, na kilkunastokilometrowym odcinku swego biegu tworzy przełom przez morenowe wyniesienia ze strefą krawędziową, której pofalowane stoki wznoszą się na wysokość około 40-50 m. Odcinek ten nazywany jest także Przełomową Doliną Narwi.
Częścią centralną, stanowiącą oś Parku, jest 16-kilometrowy odcinek rzeki, położony między ujściem rzeki Łojewek (101m n.p.m.) i mostem łączącym miasto Łomża z miejscowością Piątnica (99m n.p.m.).
W dół rzeki od miejscowości Pniewo (lewy brzeg) i Rakowo Boginie (prawy brzeg), przez ok. 10 km ciągnie się „prawdziwy” przełom rzeki. „Wyrżnięta” w morenowych wzgórzach, równinna dolina, ma szerokość od 3 do 1,5 km. Gdy staniemy na jednym ze wzniesień, zobaczymy niepowtarzalny widok wijącej się, meandrującej, nieuregulowanej poniżej rzeki Narew oraz liczne, długie jeziora-starorzecza powstałe po zmianach biegu rzeki. Zmiany koryta rzeki, utrudniły mieszkańcom niektórych wsi dostęp do swoich łąk i pastwisk. Po zmianie biegu, tereny te nagle znalazły się po drugiej stronie Narwi. Dlatego w tym rejonie spotykało się dużo promów (Rakowo, Krzewo, Bronowo). Widoczne z góry wsie mają zabudowę wydłużoną, usytuowaną wzdłuż biegu Narwi i zajmują dolną część strefy krawędziowej doliny.
W okresach normalnej wiosny rzeka znika, a spływające wody z roztopów wiosennych tworzą olbrzymie rozlewisko-jezioro, ograniczone szerokością doliny. Tylko gdzieniegdzie, wystające z wody drzewa i wyższe krzewy, pozwalają zlokalizować koryto Narwi. Dodatkową atrakcją tej pory roku jest „hałas” i widok odpoczywających tu, olbrzymich ilości dzikiego ptactwa, powracającego do swoich miejsc lęgowych.
Zróżnicowana rzeźba, różny stopień nawilgotnienia terenu, powodują, że występuje tu bogata szata roślinna oraz wiele gatunków zwierząt. Obecna wiedza o florze i faunie Parku, oparta na pracach inwentaryzacyjnych i monitoringowych pozwala na sklasyfikowanie tego obszaru jako jednego z najcenniejszych przyrodniczo nie tylko w skali regionu, ale też i kraju.
Klimat
Klimat doliny Narwi zaliczany jest do typu klimatu Krainy Wielkich Dolin – Kraina Łomżyńsko-Grodzieńska. Ta część Polski charakteryzuje się surowszymi warunkami klimatycznymi niż pozostała. Oddziaływanie wnętrza kontynentu, jak również wpływ Morza Bałtyckiego łatwo daje się zauważyć. Często napływają masy powietrza arktycznego oraz polarnego kontynentalnego.
Temperatura powietrza w porze zimowej waha się w przedziale -5 do -3º C, zaś w lecie ok. 17º C. Zimy są tu dłuższe (ponad 110 dni), a lata krótsze (do 90 dni); okres wegetacyjny trwa przeciętnie dwa tygodnie krócej niż w Polsce Środkowej. Pokrywa śnieżna w dolinie Narwi utrzymuje się ok. 80 dni. Część północno – wschodnia Polski otrzymuje w ciągu roku od 500 – 600 mm opadu. Na terenie Parku przeważa opad okresu letniego, który stanowi ponad 65% sumy rocznej. Wpływ na warunki klimatyczne Parku ma też leżący na wschodzie, rozległy kompleks torfowisk Kotliny Biebrzańskiej.
Najcieplejsze tereny parku to część południowo – zachodnia. Pierwsze przymrozki jesienne występują najczęściej w części północno – wschodniej już 5 października. Ostatnie wiosenne przymrozki obserwuje się jeszcze w początkach maja. Okres bez przymrozków trwa więc około 150 do 160 dni.
Napływ mas powietrza nabiera szczególnego znaczenia w ciepłej porze roku, kiedy to zróżnicowanie termiczne podłoża jest największe. Średnie wartości wilgotności względnej wahają się od 74% w lecie do 90% zimą. Największe pokrycie nieba przez chmury w okolicach parku obserwuje się od listopada do lutego (70-80%). Mgła powstaje najczęściej w niżej położonych i lepiej uwilgotnionych terenach. W dolinie rzeki występuje ponad 50 dni w roku.
Wody powierzchniowe
Na terenie obejmującym Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi funkcjonuje ciekawy układ hydrologiczny, wynikający z budowy geologicznej tego obszaru. Długa i wąska dolina nieuregulowanej rzeki Narew, o dnie doliny z niewielkim spadkiem (ok. 2m na długości 16 km), rokrocznie zalewana jest wiosennymi wezbraniami, które mogą utrzymywać się nawet do maja. Dno doliny jest prawie płaskie, a głównymi utworami powierzchniowymi są piaski rzeczne i muł. W obniżeniach i starorzeczach występują torfy. W części zachodniej Parku znajdują ujście dwie rzeki: prawobrzeżny Łojewek i lewobrzeżna Gać.
Rzeka Łojewek, uchodzi na południe od Bronowa. Prawie na całej swej długości, charakteryzuje się bystrym nurtem. Jej środkowy odcinek płynie naturalnym korytem – doliną otoczoną wzniesieniami o stromych stokach. Ta część doliny jest znacznie zabagniona – występują tu rozległe torfowiska źródliskowe. Latem, kiedy poziom wody w cieku jest niski, brzegi wznoszą się miejscami do 1 m nad poziom wody. Są tu więc wspaniałe warunki siedliskowe dla bobra. Końcowy odcinek Łojewka to sztucznie wykopane, wyprostowane koryto. Jego ujście do Narwi znajduje się na poziomie 102 m n.p.m. Rzeka Gać odchodzi ok. 3,5 km na północ od miejscowości Lutostań. W swym dolnym biegu, poniżej miejscowości Gać płynie uregulowanym korytem. Do Narwi uchodzi na wysokości 98,8 m n.p.m.
Dolina Narwi zasilana jest dodatkowo wodą ze źródeł wybijających ze stoków, które gdzieniegdzie dają początek niewielkim strumykom (Kalinowo, Rezerwat Kalinowo). W okolicy wsi Niewodowo znajduje się dość duże źródło, które daje początek rzece Narwicy. Rzeczka ta płynie w dolinie Narwi, równolegle do Narwi, czasami wyraźnym korytem, czasami rozlewa się i ginie wśród roślinności wodnej, wraca do koryta i znowu ginie.
Występują też liczne źródła podstokowe, które sączą się tuż pod powierzchnią stoków tworząc na nich warunki sprzyjające rozwojowi roślin wymagających dużej wilgotności gleby (stoki Wzgórza Królowej Bony). Są miejsca, gdzie wody wybijając z dna doliny utworzyły charakterystyczne powierzchnie z torfami źródliskowymi porośnięte drzewostanem olszowym i jesionowo olszowym (w okolicy wsi Pniewo).
Zdjęcia i treść pochodzą ze strony Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi
