Suwalszczyzna (Powiat Suwalski) ma bardzo wiele bardzo ciekawych atrakcji, wartych obejrzenia oraz wiele sposób na aktywne spędzenie czasu dla każdego turysty.
Ziemię suwalską cechuje bardzo urozmaicona rzeźba terenu. Obszar powiatu suwalskiego stopniowo wznosi się od około 120 metrów n.p.m. na południu, do około 300 metrów n.p.m. na północy powiatu. Jest to kraina kontrastów i niezwykłego nagromadzenia przeróżnych form polodowcowej rzeźby terenu. Centralną część powiatu zajmuje Suwalski Park Krajobrazowy – najstarszy w kraju, a w nim: morenowe wysoczyzny, kemy, ozy, wisząca dolina rzeczna.
Klejnotami przyrodniczymi są zbiorniki wodne, począwszy od urokliwych źródełek poprzez strumienie rzek, w tym trzech herbowych rzek Powiatu: Rospudy, Szeszupy i Czarnej Hańczy, skończywszy na jeziorach.
Trójstyk granic w Bolciach – polski biegun zimna
W miejscowości Bolcie koło Wiżajn, niedaleko od drogi nr 651, znajduje się punkt, w którym stykają się granice trzech państw: Polski, Litwy i Rosji (Obwód Kaliningradzki). Punkt ten oznaczony został granitowym słupem z godłami trzech sąsiadujących państw i napisem w języku danego państwa. Nosi nazwę „Wisztyniec”.
Rzeka Szeszupa
Jest rzeką Pojezierza Litewskiego, dopływem Niemna o długości 297,6 km, z czego 24 km odcinek znajduje się na terytorium Polski (w całości w granicach powiatu suwalskiego). Przepływa przez środek Suwalskiego Parku Krajobrazowego.
Rzeka Rospuda
W przeszłości nazywano ją m.in. Dowspudą, Rowspudą. Początek swój bierze w źródłach na przedpolach Puszczy Romnickiej. Jej długość wynosi 80 km, jest bardzo interesująca i jednocześnie trudna do spływu kajakiem. Przepływa przez osiem jezior.
Rzeka Czarna Hańcza
Jest największą rzeką Suwalszczyzny. W swojej drodze z jez. Hańcza do Niemna wzbogaca Suwalszczyznę w niepowtarzalne, piękne krajobrazy. Wiąże swoim nurtem trzy subregiony od północy pojezierze Zachodniosuwalskie i Wschodniosuwalskie, od południa natomiast Równinę Augustowską.
Wigierska Kolej Wąskotorowa
W miejscowości Płociczno Tartak znajduje się początkowa stacja zabytkowej, wybudowanej na początku XX wieku kolei leśnej. Pozostałości dawnej kolei wykorzystane są obecnie do obsługi turystów jako Wigierska Kolej Wąskotorowa.
Jezioro Wigry
Zespół poklasztorny zakonu kamedułów nad jeziorem Wigry należy do najpiękniejszych zabytków i największych atrakcji turystycznych regionu. Można zwiedzać odrestaurowany barokowy kościół, eremy, inne zabudowania.
Góry Sudawskie
Góry Sudawskie to bogato urzeźbiona wysoczyzna morenowa na północnym wschodzie powiatu, tuż przy granicy z Litwą. Morenowe wzniesienia, z którego najwyższym jest Góra Prusaka (250 metrów npm), kemy, wąwozy tworzą krajobraz przedgórza. Doliny wypełniają liczne bagna, strumienie i jeziorka, wzniesienia natomiast w znacznej części porastają lasy.
Grodzisko w Jeglińcu
Grodzisko Jaćwingów w Jeglińcu położone przy granicy z Litwą to pozostałość potężnej osady funkcjonującej w okresie IV- XII wieku n.e. Do dziś widoczne są dawne umocnienia obronne kamiennymi wałami i bramą od strony północno-wschodniej.
Dwór Hutta
Murowany dwór pochodzi z połowy XIX wieku Otoczony jest pozostałościami starego parku z sadem. Dwór wybudowano na terenie dawnego folwarku kamedulskiego z XVIII wieku zwanego Hutta
Wodziłki
Osada założona w 1788 r. przez staroobrzędowców uchodzących z Rosji przed prześladowaniami. W Wodzikach znajduje się najstarsza w regionie, świątynia staroobrzędowców z 1921 r. Jest ona zabytkiem drewnianej architektury sakralnej.
Szelment
W miejscowości Szelment znajduje się jedno z największych w regionie jezior: Szelment Wielki. Bogata linia brzegowa tego rynnowego jeziora podnosi walory krajobrazowe jego otoczenia. W okresie letnim można tu korzystać z plaży i wypożyczalni sprzętu wodnego.
Smolniki
Atrakcją krajobrazową Smolnik są punkty widokowe. Z platformy widokowej „U Pana Tadeusza” podziwiać można malowniczą panoramę na najpiękniejsze plenery Suwalskiego Parku Krajobrazowego zespół jezior kleszczowickich i Górę Cisową oraz jezioro Jaczno.
Stary Folwark
Nad brzegiem jeziora Wigry mieści się utworzone przez Wigierski Park Narodowy Muzeum Wigier imienia Alfreda Lityńskiego. Muzeum w nowoczesny, multimedialny sposób prezentuje bogactwo przyrodnicze, historię tego terenu, dziedzictwo kulturowe oraz dokonania działającej w tym miejscu w latach 1927-1939 Stacji Hydrobiologicznej.
Raczki
W miejscowości warto zwiedzić murowany kościół, który w l. 1823-1825 na polecenie hrabiego Paca został przebudowany w stylu klasycystycznym, a zdobienia wnętrza wykonane przez włoskich artystów pracujących jednocześnie przy wystroju pałacu w Dowspudzie.
Przełomka
Wieś nad jez. Hańcza, w której mieści się Galeria Wiejska prowadzona przez rodzinę Mackiewiczów. Poza przedmiotami, które dokumentują historię regionu, popularnością cieszy się wybudowany z gliny i słomy domek dostosowany do całorocznego wypoczynku.
Przerośl
Poza ciekawym, historycznym miejskim układem przestrzennym z XVI wieku, warto tu zobaczyć dwa zabytkowe obiekty: drewnianą dzwonnicę i plebanię: oba z XIX wieku Wewnątrz kościoła parafialnego słynący łaskami obraz Przemienienia Pańskiego. W centrum Przerośli znajduje się izba regionalna oraz punkt informacji turystycznej.
Prawy Las – schrony z XX w
W tym punkcie oporu koło Przerośli, na poniemieckiej linii Fortyfikacji Pozycji Granicznej, znajdują się 2 schrony bojowe – jeden wysadzony, drugi dobrze zachowany z długim orylonem, płytą strzelniczą i kopułą obserwacyjną.
Krzywe
Zlokalizowana jest tu siedziba Wigierskiego Parku Narodowego. Obejrzeć tu można przyrodniczą ekspozycję muzealną oraz etnograficzną w pobliskiej izbie regionalnej. Znajduje się tutaj punkt informacji turystycznej, w którym można nabyć karty wstępu na teren Parku. Stąd można wyruszyć na 2 ścieżki poznawcze: Las i Suchary.
Jeleniewo
Świątynia w Jeleniewie jest zabytkiem XIX-wiecznego, sakralnego budownictwa drewnianego. Część cennego wyposażenia wnętrza pochodzi z XVIII wieku Obok kościoła drewniana dzwonnica z II 2 połowy XIX wieku. Obiekty kościelne ulokowane na niewielkim wzniesieniu przy rynku, otoczone są kamiennym murem z czterema kaplicami z 2 II połowy XIX wieku
Gawrych Ruda
W miejscowości Gawrych Ruda, położonej nad Zatoką Słupiańską jeziora Wigry znajduje się oznakowana ścieżka edukacyjna „Jeziora”. Ścieżka pozwala zapoznać się z historią terenu, jego geomorfologią oraz trzema jeziorami Wigierskiego Parku Narodowego: Wigry, Suchar Wielki i Długie. Znajdują się tu tablice opisujące gatunki drzew, krzewów i zwierząt.
Filipów
Głównym zabytkiem miejscowości jest murowany, klasycystycznym kościół. We wnętrzu znajduje się 5 drewnianych ołtarzy, w tym barokowy ołtarz główny z połowy XVII wieku. Przy zabytkowym rynku zachowało się kilka epokowych (XIX wieku) domów, stoi też obelisk poświęcony Józefowi Piłsudskiemu.
Czerwony Folwark
W muzeum utworzonym w bazie rybackiej Wigierskiego Parku Narodowego można zwiedzić dwie wystawy: Historia i tradycja rybołówstwa nad Wigrami oraz Nadwigierskie militaria. Oprócz filmów o tematyce rybackiej i posterów, można tu zobaczyć wiele ciekawych eksponatów.
Bakałarzewo
W centrum dawnego miasteczka warto obejrzeć pomnik Bakałarza – założyciela miejscowości. Na uwagę zasługuje także zabytkowy kościół, a w nim barokowy ołtarz z XVII wieku będący najstarszym tego typu zabytkiem na Suwalszczyźnie.
Turtul
Zlokalizowana jest tu siedziba Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Ten najstarszy w Polsce park krajobrazowy o powierzchni 62,8 km2 otacza ochroną polodowcowy krajobraz, a w nim: morenowe wysoczyzny, głazowiska, sandry, kemy, ozy, wiszącą dolinę rzeczną, liczne jeziora, w tym jez. Hańcza.
Stara Hańcza
Stara Hańcza to przysiółek wsi Mierkinie nad jez. Hańcza. Znajdują się tu ruiny dawnego dworu, park podworski oraz dwa stawy. Od XVIII wieku znajdowała się tutaj siedziba rozległego majątku ziemskiego. Dwór przechodził burzliwe dzieje i wielokrotnie zmieniał właścicieli, zniszczył go pożar w 1946 roku.
Dowspuda
Główną atrakcją tej miejscowości są pozostałości XIX-w. pałacu hrabiego Ludwika Michała Paca. Wybudowany w latach 1820 – 1823, we wschodzącym wówczas neogotyku angielskim, zaliczał się do najpiękniejszych i najbardziej okazałych w Polsce. Po klęsce Powstania Listopadowego, w którym uczestniczył generał Pac, władze carskie skonfiskowały majątek i nastąpił stopniowy proces niszczenia wspaniałego zespołu pałacowo-parkowego.
Cmentarzysko Jaćwingów – podsuwalska Szwajcaria
Cmentarzysko Jaćwingów w podsuwalskiej Szwajcarii użytkowane II – V wieku n.e. jest cennym dowodem zamieszkiwania przez te plemiona ziemi suwalskiej. Znajduje się tu kilkadziesiąt kurhanów pochodzących z II-VI wieku n.e. Odkryto tu także tak zwane groby książęce. Jest to rezerwat o powierzchni 4,12 hektara i odznacza się również bogatą szatą roślinną. Na początku lipca odbywa się tu Jaćwieski Festyn Archeologiczny.
Artykuł pochodzi z portalu http://www.powiat.suwalski.pl/
