Krasnobrodzki Park Krajobrazowy obejmuje swoim zasięgiem partię najwyższych wzniesień Roztocza Środkowego, przekraczających wysokość 350 m n.p.m. oraz fragment doliny górnego Wieprza. Na północnym zachodzie Park graniczy z otuliną Roztoczańskiego Parku Narodowego, na południu zaś otulina Parku styka się z Parkiem Krajobrazowym Puszczy Solskiej.
Największą rzeką, dość ubogiego w wody, Parku jest Wieprz. Rzece towarzyszą piękne podzboczowe źródła. Najbardziej malownicze i najwydajniejsze źródła – w Hutkach, Husinach i przy Kaplicy „Na Wodzie” – objęte są ochroną jako pomniki przyrody. W wodach Wieprza, oprócz licznych gatunków ryb, spotkać można także raki.
O dawnej aktywności geologicznej na terenie Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego świadczy wyjątkowo malowniczy i urozmaicony krajobraz. Charakterystyczne są wychodnie skalne w formie ostańców na szczytach roztoczańskich wzniesień. Największe skupiska skałek znajdują się na wzgórzu Wapielnia (387 m n.p.m.) – najwyższym wzniesieniu Roztocza Środkowego – oraz na wzgórzu Kamień (348 m n.p.m.).
W dolinie Wieprza możemy spotkać piaszczyste wydmy o parabolicznym kształcie, osiągające wysokość nawet do 20 m i długość do 1,5 km. Inną, ciekawą formą rzeźby Parku są suche doliny tworzące dwa systemy: jeden z nich występuje w okolicach Krasnobrodu i związany jest z doliną Wieprza, natomiast drugi występuje w południowo-zachodniej części Parku i związany jest z doliną górnego Sopotu. Z kolei na terenach pokrytych przez płaty lessu utworzyły się głębokie wąwozy. Znajdują się one w okolicach wsi Zielone.
Flora
Krasnobrodzki Park Krajobrazowy jest zajęty przez lasy w ponad 60% powierzchni . Mimo prowadzonej od stuleci gospodarki leśnej, w wielu miejscach zachowały one charakter lasu pierwotnego. Dominującym zespołem jest bór świeży, w którym głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna. Szata roślinna charakterystyczna dla tego zespołu zawiera rzadkie rośliny górskie takie jak: widłak wroniec, nerecznica szerokolistna, czartawa drobna, podrzeń żebrowiec, starzec Fuchsa, przenęt purpurowy. Lasy liściaste reprezentowane są w Parku przez niewielkie płaty buczyny karpackiej (Jacnia, Szur). Do ciekawszych gatunków runa tego zbiorowiska należą: żywiec gruczołowaty, wilczomlecz migdałolistny, żywokost bulwiasty , szałwia lepka . W dolinie rzeki Wieprz wykształciły się olsy. W okolicach Hutek i Podklasztoru występują cenne zbiorowiska torfowiskowe ze specyficznymi gatunkami roślin. Są to: widłak torfowy, rosiczka okrągłolistna, wąkrota zwyczajna, przygiełka biała , turzyca strunowa. Na prawym brzegu doliny Wieprza w Krasnobrodzie oraz na skraju lasu na południowy-wschód od Jacni spotkać można niewielkie zbiorowiska roślinności kserotermicznej, w których występują m.in.: oman szlachtawa, czyściec kosmaty, ożanka właściwa. Spośród pozostałych, rzadszych gatunków warto wymienić zimoziół północny, śnieżyczkę przebiśnieg, a także kilka gatunków storczyków.
Fauna
Wody Wieprza są pełne życia. Roztoczański, górny, odcinek Wieprza stanowi krainę pstrąga i lipienia, które osiągają tutaj imponujące rozmiary. Spotykamy tu również raki. Rzeki i stawy są ostoją ptaków wodnych takich jak: łabędź niemy, nurogęś, bąk. Na terenie Parku stwierdzono gniazdowania rzadkich gatunków ptaków tj.: orlika krzykliwego, bociana czarnego i pliszki górskiej.
Z leśnych ssaków kopytnych występują tu: jeleń, sarna i dzik. Ssaki drapieżne reprezentują m.in.: borsuk, gronostaj, jenot, kuna leśna, kuna domowa, łasica i tchórz. Potwierdzono obecność kilku gatunków nietoperzy m.in. borowiaczka, gacka wielkoucha, mroczka późnego oraz mopka.
Turystyka
Ruch turystyczny na terenie Parku koncentruje się przede wszystkim w Krasnobrodzie – uzdrowisku i jednej z najpopularniejszych miejscowości wczasowych na Roztoczu. Znajdują się tu: sanatorium, dobrze wyposażone ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty i kwatery prywatne, kempingi, schroniska młodzieżowe, ośrodek turystyki konnej, a także kąpielisko z piaszczystą plażą. Przy kąpielisku powstał kompleks basenów, park linowy. Istnieje także możliwość wypożyczenia sprzętu wodnego i rekreacyjnego.
Przez Park przebiegają cztery znakowane szlaki turystyczne: niebieski –„Centralny” (najdłuższy szlak Roztocza, liczący 195 km z Szastarki do Bełżca), zielony – „Władysławy Podobińskiej” (liczy 56 km z Zamościa do Suśca), czerwony – „Partyzancki” (długość 53 km z Krynic do Szperówki), czarny – „Łącznikowy” (długość 16 km z Krasnobrodu do Husin).
Dla turystów aktywnie spędzających czas przygotowano trasy nordic walking: 3 kilometrową wokół korony zalewu, ponad 6 km przez rezerwat św. Roch i najdłuższą 13 km do Szuru. Istniejące ścieżki spacerowe prowadzą przez rezerwat św. Roch, do Szuru, przez malownicze Krasnobrodzkie Wąwozy, Do Belfontu, Wokół Krasnobrodu oraz Ułańskim Szlakiem. Ostatnia ścieżka poświęcona jest 25-temu Pułkowi Ułanów Wielkopolskich, którzy we wrześniu 1939 r. stoczyli zwycięską bitwę o Krasnobród. Nie zapomniano o fanach „dwóch kółek”. Można wybrać jedną z trzech ścieżek rowerowych: Pętlę Jakubowicką, szlak Na Figarnię lub na wzgórze Hołda. Inny rodzaj turystyki to spływy kajakowe. Naturalny charakter rzeki Wieprz to możliwość poznania bogatej przyrody Parku. Jesienią lasy Parku należą do miłośników grzybobrania. Różnorodność siedlisk leśnych sprawia, że znajdziemy tu niemal każdy gatunek grzyba, z których można przyrządzić znakomite dania. Zimową atrakcją Krasnobrodu są kuligi z pochodniami prowadzące przez dukty leśne i malownicze wąwozy. W miejscowości Jacnia czynny jest wyciąg narciarski.
Artykuł powstał na bazie materiałów z oficjalnej strony Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego.
