Jezioro Firlej należy do tych miejsc regionu Lubelszczyzny, gdzie warto pojechać w porze wiosennych i letnich urlopów czy weekendów. Jest to znakomite miejsce gdzie można odpocząć od miejskiego gwaru, przebywając na łonie przyrody nabrać sił do ponownego rzucenia się w wir codziennych zajęć. Firlej jest dogodnie położony przy trasie komunikacyjnej Lublin – Białystok.
Brak przemysłu, piękne, duże kompleksy leśne bogate w grzyby, jagody i borówki, dwa jeziora Kunów i Firlej, rzeki Wieprz i Tyśmienica ze swoistym zróżnicowanym otoczeniem, cisza i spokój sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi. Brak przemysłu i ośrodków miejskich powoduje, tutejszy krajobraz nie uległ degradacji. W Firleju znakomicie wypoczną amatorzy słońca i wody. Jezioro ma ładne, piaszczyste plaże niemal na całym obwodzie, które idealnie nadają się do opalania. Woda w jeziorze jest czysta, a bezpieczeństwa kąpieli strzeże kilku wykwalifikowanych ratowników.
Również wędkarze znajdą tu coś dla siebie. Wśród licznych gatunków ryb występują w obu jeziorach: leszcz, płoć, szczupak, sandacz, karaś i węgorz. I choć łowienie z brzegów jest trudne, istnieje możliwość wędkowania z pomostów w ośrodkach wypoczynkowych lub z łódki.
Firlej to nie tylko jeziora. Można tutaj łączyć wypoczynek ze zwiedzaniem zabytków kultury, których nie brak w okolicy. Są tutaj wytyczone i opisane trasy spacerowe, wycieczkowe: piesze i rowerowe.
Jezioro Firlej ma bardzo rozbudowaną bazę turystyczną. Od strony drogi krajowej nr 19 jest kilka ośrodków wypoczynkowych. Podobnie jest na północno-wschodnim brzegu. Północny brzeg jeziora zajmuje wieś Firlej, w której można znaleźć wszystkie niezbędne sklepy i punkty usługowe. Całe jezioro otoczone jest elegancką promenadą. To świetne miejsce na spacer lub na wycieczkę rowerową.
Co warto zobaczyć w najbliższej okolicy
- Firlej – drewniany kościół parafialny z 1880 roku, ciekawe budynki mieszkalne z XIX wieku, pomnik J. Piłsudskiego;
- Kozłówka (12 km) – zespół pałacowo parkowy, Muzeum Zamoyskich;
- Lubartów (14 km) – Pałac Sanguszków, kościół p.w. św. Anny, Muzeum Regionalne;
- Kock (10 km) – zespół pałacowy Jabłonowskich, pomniki T. Kościuszki i gen. Kleeberga, cmentarze powstańców i żołnierzy z 1939 r.
- Radzyń Podlaski (32 km) – zespół pałacowo-parkowy Potockich, Muzeum Regonalne;
- Czemierniki (25 km) – zespół pałacowo-parkowy Firlejów;
- Lublin (40 km) – stolica województwa: Stare Miasto, Zamek, muzea (m.in. Muzeum na Majdanku, Muzeum Wsi Lubelskiej), ogród botaniczny.
- Wola Okrzejska (35 km) – W 1846 r. urodził się tu Henryk Sienkiewicz. W wyremontowanej oficynie dworskiej mieści się muzeum biograficzne Henryka Sienkiewicza, gromadzące przede wszystkim eksponaty dotyczące związków pisarza ze stronami rodzinnymi.
TRASY WYCIECZKOWE
Turyści przebywający w gminie Firlej poza atrakcjami związanymi z pobytu nad jeziorem, mogą również skorzystać z okazji, aby wybrać się na wycieczkę w celu uatrakcyjnienia pobytu w Firleju.
Wycieczki piesze
Wycieczka pierwsza – zwiedzanie osady Firlej
Zwiedzanie należy zacząć od centrum. Należ zwrócić uwagę na czworoboczny rynek z zabudową pochodzącą z końca XIX wieku i początku naszego stulecia. Niektóre domy zachowały konstrukcję zrębową “na rybi ogon” i są uznane za obiekty zabytkowe. Obszerny niegdyś rynek nie pełni już w takim stopniu, jak dawniej, funkcji targowiska, toteż jego środek przekształcono w skwer porośnięty drzewami. Drewniany kościół parafialny, zbudowany w 1880 roku, jest trzecim w historii miejscowości. Ołtarz główny – rokokowy, później został uzupełniony. Między innymi obraz “Przemienienie Pańskie” datuje się na XIX wiek. Część bardzo cennego sprzętu liturgicznego, w tym piękna monstrancja pochodząca z XVII wieku, uległa zniszczeniu podczas pożaru jaki wybuchł zimą 1989 roku. W schowku kościoła złożony jest ołtarz polowy I Pułku Ułanów z 1831 roku, walczącego w składzie wojsk powstańczych generała Chrzanowskiego, który 9 maja odniósł zwycięstwo koło Firleja nad brygadą rosyjską. Cmentarz parafialny posiada ciekawe pomniki – stare i nowsze. Są tu również groby ofiar zbrodni hitlerowskich.
Wycieczka druga (7 km)
Dysponując kilkoma godzinami czasu warto wybrać się nad jezioro Kunów. Należy najpierw dojść do szosy Lublin – Kock koło przystanku autobusowego “Firlej”, który usytuowany jest naprzeciw wsi. Następnie wchodzimy na drogę prowadzącą na zachód, równolegle do lokalnej szosy, oznaczonej drogowskazem “Budy 6 km”. Po około kilometrze marszu dotrzemy nad jezioro Kunów. Jest ono pod wieloma względami inne niż jezioro Firlej. Przewyższa swojego sąsiada powierzchnią (1,17 km2), obwodem (ponad 4 km) a także długością (1,5 km). Jest natomiast znacznie płytsze (3,5 m) i nie tak malownicze. Jednakże niewątpliwą jego zaletą jest jego naturalność, spowodowana niemalże brakiem zagospodarowania turystycznego.
Wokół jeziora ścieżka wiedzie najczęściej blisko brzegu. Zachęcamy zatem do spaceru, najpierw brzegiem wschodnim i północnym a później przez wieś Kunów, gdzie spotykamy przykłady lokalnego budownictwa drewnianego. Powracamy brzegiem północno-zachodnim a później lokalną drogą do wsi Firlej.
Wycieczka trzecia (5 lub 8 km)
W ciągu kilku godzin możemy odbyć ciekawą wycieczkę na miejsce ‘dawnej stalowni’ koło Serocka. Idziemy początkowo szosą Firlej – Przypisówka na wschód, mijając stary cmentarz we wsi, a po pokonaniu około 1,5 km skręcamy za przydrożnym zagajnikiem w lewo. Po minięciu nowego cmentarza znajdziemy się w przysiółku Stalownia. Z tego miejsca polna droga, prowadząca na wschód, doprowadza po około 800 m do pięknego krajobrazowo zakątka. Znajdujemy się na cyplu wierzchowinowym, który wkracza tu na szeroką tu na 2 kilometry dolinę rzeki Wieprz. Jest on dodatkowo urozmaicony amfiteatralną zatoką, jaką tworzy podcinające go strome zbocze, zajęte przez pastwisko.
Warto zatrzymać się dłużej w tym pięknym miejscu. Niestety, nie znajdziemy dawnej fabryki stali. Widoczne na dnie doliny kanały były wybudowane w celu przesyłania wody potrzebnej do bezpośredniej produkcji lub poruszania maszyn napędzanych kołami wodnymi.
Do Firleja wracamy tą samą drogą, lub dłuższą – przez Serock. Do Serocka idzie się drogą wiodącą malowniczo wzdłuż krawędzi zbocza doliny rzeki Wieprz. Serock jest bardzo starą miejscowością, notowaną już w 1317 roku, kiedy to Władysław Łokietek nadał jej prawo średzkie, potwierdzone w 1330 roku. Dawną przeszłość miejską można wypatrzeć dzisiaj, w charakterze licznych, obecnie wiejskich uliczek, wytyczonych pomiędzy zabudowaniami. Poza tym Serock przyciąga uwagę klimatem spokojnej wsi, oddalonej od miast i traktów komunikacyjnych. Do Firleja odległego o 2 kilometry, prowadzą dwie niezależne od siebie drogi.
Wycieczki rowerowe
Wycieczka pierwsza (17 km)
Firlej – Budy – Domek Myśliwski “Rawityn” – Sobolew – Firlej
Z Firleja kierujemy się drogą asfaltową prowadzącą przez las do miejscowości Budy (5 km). Dojeżdżając do zabudowań skręcamy w lewo i jedziemy do końca drogi asfaltowej (1 km). Po lewej stronie znajduje się osada leśna i pięknie położony Domek Myśliwski. Cofając się drogą asfaltową ok 200 m, skręcamy w lewo w drogę żużlową i jedziemy na wprost ok 1,5 km przez las. Na skraju lasu, na rozwidleniu dróg polnych, skręcamy w lewo i polną drogą udajemy się do wsi Sobolew (1,8 km). Przed wsią, po lewej stronie drogi mijamy cmentarz polskich powstańców z 1863 roku. Dojeżdżamy do drogi asfaltowej w Sobolewie. Skręcając w lewo, po pokonaniu ok 1 km dojeżdżamy do skrzyżowania. Kierując się w lewo dojeżdżamy do Firleja, do którego mamy ok 6 km.
Wycieczka druga (33 km)
Firlej – Kozłówka – Lubartów – Przypisówka – Firlej
Z Firleja ruszamy drogą asfaltową przy Zajeździe “Imperium” w kierunku Kamionki (10 km). Po wjeździe do Kamionki skręcając w lewo w kierunku na Lubartów dojeżdżamy do Kozłówki (2 km), gdzie warto zwiedzić Muzeum Pałac Zamoyskich. Udając się dalej szosą po ok 8 km dojedziemy do Lubartowa. Ulica Lipowa doprowadzi do Pałacu Sanguszków, kościoła pod wezwaniem Świętej Anny i Muzeum Regionalnego. Po zwiedzeniu miasta kierujemy się w kierunku Kocka i Białegostoku. Przy stacji paliw kierujemy się w prawo, w ul. Kopernika by mniej uczęszczaną trasą przez Przypisówkę dojechać do Firleja (13 km).
Jezioro Firlej – Ośrodki wypoczynkowe
Ośrodki wypoczynkowe znajdują się w części południowej i wschodniej jeziora Firlej. Jeszcze w latach 80-tych i 90-tych było ich kilkanaście. Były to głównie ośrodki zakładowe. Jednak w wyniku likwidacji lub reorganizacji tych zakładów, również ośrodki wypoczynkowe zmieniały swoich właścicieli lub przeznaczenie. Obecnie nad jeziorem jest 5 dużych ośrodków wypoczynkowych i kilkanaście małych. Ośrodki prowadzą działalność w okresie maj – wrzesień. Mają do zaoferowania miejsca w pawilonach lub domkach kempingowych, całodzienne wyżywienie, wypożyczalnie sprzętu wodnego, kąpieliska strzeżone, boiska do gier i zabaw, punkty małej gastronomii, kawiarnie i dyskoteki.
